Wrocławskim szlakiem cz. 8

W kolejnym epizodzie cyklu “Wrocławskim szlakiem” odwiedzimy Pałac Królewski – zespół pałacowy stanowiący od XVIII do XX wieku wrocławską rezydencję pruskich królów z dynastii Hohenzollernów, obecnie siedziba Muzeum Miejskiego Wrocławia (w tym Muzeum Sztuki Medalierskiej).

Najstarsza część pałacu została w 1719 r. zrealizowana przez Peintnera według planów Fischera von Erlach jako rezydencja barona Heinricha Gottfrieda von Spätgen (jego rokokowy nagrobek znajduje się w pobliskim kościele św. Doroty). W 1750 r. została wykupiona od jego spadkobierców przez króla Prus Fryderyka II Wielkiego; od tego czasu nosiła miano pałacu królewskiego, zwanego czasem też fryderycjańskim. Obok (ok. 50 m wzdłuż ul. Kazimierza Wielkiego w kierunku zachodnim) znajduje się ewangelicki kościół, zwany dworskim.

Początkowo utrzymany w formach klasycyzującego baroku pałac stanowił położony w głębi parceli, między placem a ogrodem zwarty budynek, stanowiący obecne skrzydło środkowe. O atrakcyjności położenia stanowiło to, że znajdował się na osi widokowej ulicy prowadzącej z Rynku, zwanej tradycyjnie Zamkową (od lat 80. Gepperta). Po wykupieniu pałacu przez króla Prus otoczono dziedziniec honorowy niskimi oficynami, od strony ogrodu natomiast dobudowano w latach 1796-1797 według projektu Carla Gottharda Langhansa długie i wąskie skrzydło południowo-zachodnie, sięgające aż do fortyfikacji na obecnym pl. Wolności. Na końcu skrzydła, nad przejazdem bramnym poprzecznej do niego ulicy, znajdowały się sypialnia i gabinet królewski, dzięki czemu król mógł obserwować manewry wojsk, ewentualnie dowodzić obroną miasta lub łatwo się ewakuować. Tam Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern 10 marca 1813 ustanowił Krzyż Żelazny.

[Foto1]

Po wyburzeniu fortyfikacji nastąpiła dalsza rozbudowa pałacu: około 1845 r. Friedrich August Stüler zbudował w stylu włoskiego neorenesansu skrzydło południowe, rozciągające się równolegle do Fosy i przylegające poprzecznie do południowo-zachodniego, zakończone obustronnie otwartymi arkadowymi pawilonami, z czasem przeszklonymi. Ponadto do zachodniego pawilonu przybudowano pawilon kuchni. W latach 1858-1868 Stüler przebudował dziedziniec honorowy — po zburzeniu sąsiednich kamienic powstały obszerne klasycystyczne skrzydła północno-wschodnie i północno-zachodnie, tworzące ze skrzydłem centralnym spójną całość.

Pałac stał się głównym elementem nowo utworzonego placu Ćwiczeń, zwanego też Zamkowym (obecny plac Wolności), którego ramy tworzyły ponadto monumentalne gmachy Teatru Miejskiego, komendantury, sądu oraz Zgromadzenia Stanów Prowincji Śląskiej. Plac stanowił miejsce defilad i symbol potęgi Prus. Po I wojnie światowej i ogłoszeniu w Niemczech republiki przekształcono pałac w muzeum. W tym czasie istniały liczne plany przekształcenia architektury pałacu i placu, m.in. proponowano przebicie przejazdu bramnego pod skrzydłem centralnym w celu usprawnienia komunikacji.

Podczas II wojny światowej południowe i południowo-zachodnie skrzydło spłonęły i zostały wyburzone w latach pięćdziesiątych. Pozostał jedynie budynek kuchni i zachodni pawilon arkadowy (używany następnie przez towarzystwo kulturalne wrocławskich Greków, potem tymczasowa siedziba muzeum etnograficznego).

[Foto2]

Pozostałe budynki pałacu odbudowano ze zniszczeń wojennych w czasie obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego ze składek na Społeczny Fundusz Odbudowy Stolicy i Kraju. Skrzydło północno-wschodnie przedłużono o jedną oś okienną i stworzono nową elewację od strony nowego przejazdu. W ostatnich latach w głównym budynku pałacu królewskiego (adres: Kazimierza Wielkiego 35) mieściły się wrocławskie muzea etnograficzne i archeologiczne. 19 kwietnia 2009 r. po kilkuletnim remoncie w pałacu otwarte zostało Muzeum Miejskie z barokowym ogrodem. Część budynku zajmują drobiazgowo odrestaurowane komnaty królewskie. Dwa skrzydła gmachu zajmuje wystawa “1000 lat Wrocławia”. Na wystawie prezentowanych jest prawie trzy tysiące eksponatów, wiele z nich pochodzi ze zbiorów polskich i niemieckich kolekcjonerów oraz Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu, skarbca katedry św. Jana i Muzeum Archidiecezjalnego we Wrocławiu.

Opracowano na podstawie: www.wikipedia.org

Muzeum Historyczne

Pałac Królewski, Kazimierza Wielkiego 35, 50-077 Wrocław

czynne: wtorek – piatek – 10.00 – 17.00

sobota – niedziela: – 10.00 – 18.00

Muzeum Sztuki Medalierskiej

Pałac Królewski, Kazimierza Wielkiego 35, 50-077 Wrocław

czynne: wtorek – piatek – 10.00 – 17.00

sobota – niedziela: – 10.00 – 18.00

Może Ci się również spodobać...