Najnowszy odcinek cyklu zdecydowałem się poświęcić pięknej budowli jaką niewątpliwie jest Brama Złota nazywana także Bramą Długouliczną lub Bramą ulicy Długiej, która prowadzi do najbardziej reprezentacyjnej ulicy Gdańska – ul. Długiej.

Została wzniesiona w roku 1612 na miejscu czternastowiecznej bramy gotyckiej.
Jak podają źródła internetowe budowla ta jest dziełem architekta Abrahama van den Blocke. W jej budowie uczestniczył także Jan Strakowski. Architektura jest utrzymana w stylu manieryzmu niderlandzkiego i charakteryzuje się typowym dla tego okresu wyrafinowaniem. Do bramy przylega od strony północnej późnogotycki Dwór Bractwa św. Jerzego.

Budynek ucierpiał w trakcie II Wojny Światowej. Został odbudowany w 1957 r. We fryzie na ścianie frontowej umieszczono cytat z Psalmu 122: ES MVSSE WOLGEHEN DENEN DIE / DICH LIEBEN ES MVSSE FRIEDE SEIN INWENDIG IN DEINE MAVREN VND / GLVCK IN DEINEN PALASTEN PSA – 122 („Niech zażywają pokoju ci, którzy ciebie miłują. Niech pokój będzie w twoich murach, a bezpieczeństwo w twych pałacach!”).

Słowa te pochodzą z Psalmu 122 (w niektórych wydaniach 121), jednego z piętnastu tworzących w ramach Księgi Psalmów wyodrębniającą się grupę (Psalmy 120-134, zwane niekiedy “psalmami synów Koracha”). Ich hebrajska nazwa szir hammaaloth oznacza dosłownie “pieśń śpiewana podczas drogi wiodącej w górę”, a obecnie tłumaczy się ją jako “pieśń śpiewana na stopniach”. Sądzi się, że pieśni te były prawdopodobnie śpiewane podczas różnych obrzędów na schodach dziedzińców w odbudowanej świątyni jerozolimskiej (zgodnie z przeważającymi poglądami, ten zbiór piętnastu pieśni pochodzi z okresu po niewoli babilońskiej).

We fryzie Bramy Długoulicznej umieszczono tekst wersetów 6-7 Psalmu 122, stanowiących w oryginale błogosławieństwo dla Jeruzalem. Dzięki pominięciu pierwszej części wersetu 6 błogosławieństwo to można przenieść na dowolne miasto – w tym przypadku oczywiście na Gdańsk, skoro zostało umieszczone nad wjazdem w jego najbardziej reprezentacyjną ulicę.

Z kolei łaciński napis na bramie od strony ulicy Długiej głosi: Concordia res publicæ parvæ crescunt – discordia magnæ concidunt („Zgodą małe republiki rosną – niezgodą wielkie upadają”).Jest to cytat z dzieła rzymskiego historyka Salustiusza – Bellum Iugurthinum (Wojna z Jugurtą).

Obie fasady bramy są zwieńczone attykami, na których ustawiono osiem rzeźb alegorycznych (po cztery z każdej strony). Obecne są rekonstrukcją posągów z 1878 będących kopiami oryginalnych, zniszczonych działaniem czynników klimatycznych rzeźb Piotra Ringeringa wykonanych w 1648 roku na podstawie projektu Jeremiasza Falcka. Figury od strony zachodniej symbolizują dążenia mieszczan: Pax („Pokój”), Libertas („Wolność”), Fortuna („Szczęście”) oraz Fama („Sława”). Od strony wschodniej (od ulicy Długiej) widać figury symbolizujące cnoty obywatelskie: Concordia („Zgoda”), Iustitia („Sprawiedliwość”)’, Pietas („Pobożność”) oraz Prudentia („Rozwaga”).

Opracowano na podstawie:

www.wikipedia.org
www.rzygacz.webd.pl
www.gdansk.pl

Sprawdź temat na forum